piątek, 30 grudnia 2022

Świąteczny chleb pszenno-żytni z jabłkiem


Czas na zmiany! Kolejny chleb upieczony na zakwasie, który nie przebywał w lodówce. Tak już u mnie zostanie. Moja babcia a potem mama nigdy nie trzymały zakwasu w lodówce. Wracam do tradycji.

Co zyskuję nie przechowując zakwasu w lodówce?  Zapominam o dokarmianiu i nie wyrzucam nadmiaru i nie hoduję nadmiaru bakterii kwasu octowego i innych, które nie powinny się znaleźć w pieczywie. 

 Z pozostawionego zakwasu klik 1.12.22r. upiekłam ten oto pyszny chleb 23 grudnia, ponownie zostawiając część ciasta zakwaszonego do następnego wypieku. Ciasto zakwasowe  trzymam w temp. pokojowej obsypane mąką i przykryte ściereczką w suchym miejscu w temp. 20-21st.C.
Po 9 dniach było jeszcze wilgotne a zapach i smak prawidłowy, bez oznak nadmiernej kwasowości. W zależności od hydracji odkładanego statera ciasto wysusza się wolniej lub szybciej. Pomimo tego w każdym momencie można go użyć do następnego wypieku.
Jeśli nie pieczemy chleba często, możemy do odłożonej części  ciasta  dodać tyle mąki aby zrobić drobne zacierki i je wysuszyć w temp. pokojowej.

   Prowadzenie ciasta do wypieku w skrócie

I etap to obudzenie zasuszonego startera, 
II etap pierwsze dokarmianie,
III etap drugie dokarmianie 
IV etap trzecie dokarmianie
i po fermentacji odłożenie części kwasu do następnego wypieku,
V etap ciasto właściwe.

Temperatury w jakich  uaktywniają się dobre bakterie w trakcie prowadzenia ciasta

  • od 22-24st.C uaktywniają się dzikie drożdże,
  • do 26st.C bakterie kwasu octowego,
  • powyżej 26st. do 36st.C bakterie kwasu mlekowego,
  • równowaga między bakteriami kwasu mlekowego do octowego to 80% do 20% 
Znając te temperatury możemy sprawdzać termometrem wodę, którą dodajemy do poszczególnych etapów.


 

Świąteczny chleb pszenno-żytni z jabłkiem

Zakwas ususzony 1 grudnia, chleb pieczony 20 grudnia. Starter suszony traktujemy jak fazę I

Początek 19 grudnia 17.00

Etap II

  • 140g zakwasu ususzonego 1.12.22r  /w tym było około 50g.mąki, którą posypałam ciasto /

  • 100g wody.

 Zalałam ciasto wodą i czekałam aż się rozluźni. Pomieszałam i przykryłam ściereczką.

Etap III  godz.19.30

Ciasto dość mocno zaczęło pracować, więc dodałam:

  • 240g ciasta z I etapu,

  • 150g mąki żytniej razowej,

  • 150g wody ciepłej.

Fermentacja ruszyła z kopyta i już późnym wieczorem mogłam ponownie dokarmić zakwas
 

Następny dzień 7.30 rano

Etap IV

  • 540g zaczynu z dnia poprzedniego,

  • 150g mąki żytniej typ 720,

  • 150g ciepłej wody.
     ———————————
     840g zaczynu

Po 2 godzinach urósł ponad 100% 
 

Etap V godz. 9.35

Ciasto właściwe

  • 750g zaczynu  / 840g- 90g, które przełożyłam do miseczki i zasypałam mąką, około50g.do następnego wypieku. Nie wstawiamy do lodówki /.

  • 550g mąki pszennej typ 500,

  • 18g soli

  • 250g ciepłej wody.

Ciasto porządnie wyrobiłam i pozostawiłam aby odpoczęło na około30 minut.

Przełożyłam do 2 foremek 11x25 i 11x 20. Ułożyłam na cieście plastry jabłek, aby było bardziej świątecznie:). Często to robię, bo wydaje mi się, że chlebek jakoś dłużej zachowuje świeżośćWstawiłam przykryte do zimnego piekarnika z włączoną żarówką. 

Dosłownie po godzinie ciasto było gotowe do pieczenia. Rekord!
 Zdjęłam przykrycie z ciasta i włączyłam piekarnik nastawiając temp. na 210/230.
x) W sumie piekłam 60 minut. Kiedy piekarnik nagrzał się do 210/230st poczekałam 15 minut i zmniejszyłam temp. do 190/210.

x) Podaję temp. z termoobiegiem i grzałka góra dół u mnie jest taka różnica mierzona niezależnym termometrem.
Można piec z termoobiegiem dając naczynie z wodą na dno piekarnika na 15 minut od nagrzania piekarnika lub grzałka góra dół bez pary.

9 komentarzy:

  1. Piękny chlebek. Dużo szczęścia w 2023 roku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, również życzę szczęśliwego Nowego Roku 2023

      Usuń
  2. Apetycznie wygląda. Jak go zrobić z zakwasu z lodówki?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Weź 1-2 łyżki zakwasu prosto z lodówki i tyle mąki aby uzyskać 140g dodaj 100g ciepłej wody o temp.36stC , wymieszaj i zostaw na czas fermentacji. Będzie to II etap z przepisu. Jeśli zaczyn ruszy w zbliżonym czasie jak w przepisie, przejdź do etapu III. itd pamiętając o dodawaniu ciepłej wody do każdego z etapów.
      Przy okazji w odpowiednim momencie / przed ciastem właściwym / odejmij trochę kwasu, przysyp mąką szczelnie, następnie ściereczką do następnego wypieku. Nie rezygnuj od razu z zakwasu lodówkowego. Sam sprawdzisz różnicę w wypieku pieczywa z zakwasu z lodówki a tym pozostawionym w temp. pokojowej.

      Usuń
  3. Nie wiem czy dobrze zrozumialam ale drugi etap trwa tylko 2godziny?Prosze o wyjasnieni i z gory dziekje.Dorota

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, dlatego, że w tym etapie chodziło o to, aby odłożony starter połączył się z wcześniej posypaną mąką, której tak naprawdę było niewiele i zaczął pracować.
      W moim przypadku tak było i tak powinno być. W trzecim etapie fermentacja ruszyła z kopyta, ale dopiero następnego dnia dosypałam mąkę.

      Usuń
  4. Dziekuje za wyjasnienie i mam nastepne pytanie a minowicie przy tych proporcjach moj zaczyn jest bardzo gesty,ja zawsze dokarmialam moj zakwas w proporcji 100gmaki i 130g wody i rowniez 1-wszy zaczyn z maki zytniej razowej tak samo.Boje sie ze chleb bedzie za suchy przy tych proporcjach.Czy w takim razie do ciasta wlasciwego mam dodac wiecej wody?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ilość wody możesz regulować już od drugiej fazy. Dość ścisłe ciasto może dłużej fermentować. W tym przepisie bardziej mi chodziło o sposób wyjścia z ciasta / zakwasu/, który nie był przechowywany w lodówce, jak również o samo prowadzenie ciasta w etapach. Jeśli masz zakwas lodówkowy ilość wody regulujesz w/g tego jak zazwyczaj robisz. Ten przepis można prowadzić w proporcjach wody i mąki na różny sposób. Sama będziesz wiedziała ile wody ostatecznie musisz dodać do ciasta właściwego.
      Jeszcze jedno jeśli używasz zakwasu lodówkowego to najlepiej zacznij od trzeciego etapu, biorąc 2-3 łyżki i pozostaw do rana, potem 4 etap, ale nie zwracaj uwagi na te 2 godziny fermentacji w przepisie, możesz czas przedłużyć jeśli będzie taka potrzeba do max 4 godzin.

      Usuń
  5. Kolejny wspaniały chleb, ale Dana nie ukrywam, że Twoje przepisy nie dla wszystkich są do wykonania...

    OdpowiedzUsuń

i poczekaj na jego moderację

Print